Verhelderende analyse steunt vertrouwen
‘In 1994 zullen de zorgkosten 100% van het bruto nationaal product beslaan’, zo verwachtte de directeur van het CBS in 1976. Guus van Montfort haalt dit in zijn nieuwe boek De Toekomst van de Zorg en het Zorgstelsel aan en laat erop volgen: ‘We zien dat we in 2022 op 10,0 procent zitten en volgens de verwachtingen van de studiegroep Begrotingsruimte op 10,6 procent in 2028.’ Doemscenario’s zijn van alle tijden, zo blijkt uit dit boek, maar een zorgvuldige analyse toont een andere werkelijkheid.
Innovatie komt van ‘de vloer’
Guus van Montfort maakt aannemelijk dat zorgprofessionals en patiënten de drijvende krachten vormen achter innovatie in de zorg. Dat hoeft niet van de overheid te komen. Integendeel, zo betoogt hij, overheid en verzekeraars moeten de zorgpraktijk niet willen voorschrijven. Micro-management is een uiting van wantrouwen. Terwijl er alle aanleiding is tot vertrouwen in drive en vermogen van de werkvloer. Van Montfort heeft dan ook niet veel op met pleidooien voor meer doorzettingsmacht van de overheid die ook nu weer de kop op steken.

Systeemspelers
Systeemspelers moeten zich niet op de zorg richten, maar op het systeem, zo stelt de auteur. Stuur op aanbieders en voorzieningen in een regio en speel in op hetgeen in de zorg gebeurt. Hij haalt ‘de waaier’ aan, waarmee Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf de veranderende waardering voor praktisch opgeleiden een gezicht gaf. Effecten in instroom zouden al waarneembaar zijn en betere CAO’s zullen volgen.
Vertrouwen als medicijn
Ruimte en een kompas leveren meer op dan ‘doorzetten’ op basis van macht, zo is de les. Van Montfort doet de overheid een behandelvoorstel: ‘Vertrouwen in en op de werkvloer is het effectiefste, beste en goedkoopste beleidsmedicijn.’
Aanrader
Het boek is dan ook te lezen als een gids voor een gezondheidszorgsysteem dat gepersonaliseerde zorg faciliteert en stimuleert. Aan te raden voor ieder die aan zorgbeleid bijdraagt of erover meedenkt!
Voor leden is het boek, met dank aan de auteur, hier als PDF beschikbaar. Een hardcopy exemplaar is verkrijgbaar in de boekhandel. Uitgave SWP, 2024. ISBN 978 90 8560 354 2.
Het boek sluit naadloos aan op de eerdere uitgave van de hand van Van Montfort: Beeld en Werkelijkheid! – Hoe werkt de sturing en bekostiging in de zorg. Dat boek is hier voor leden beschikbaar als PDF.
De gezonde verhouding tussen het macrosysteem van zorgbeleid en het microsysteem in de zorgpraktijk zal onderwerp zijn van een bijeenkomst van het Genootschap in de tweede helft van 2024. Hou de planning hier in de gaten.